Osoby, które miały orzeczoną rentę z tytułu niezdolności do pracy, zastanawiają się, czy renta inwalidzka wlicza się do stażu pracy wymaganego przy ustalaniu uprawnień emerytalnych. Niekiedy okres, kiedy pobierana jest renta inwalidzka, obejmuje kilka lat, pytanie więc jest jak najbardziej zasadne, zwłaszcza w przypadku osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 roku. Tych właśnie osób dotyczy wymóg przepracowania określonej liczby lat – 20 w przypadku kobiet, 25 w przypadku mężczyzn.
Przy czym „przepracowanie” nie jest ścisłym określeniem wymogu. Chodzi o posiadanie stażu ubezpieczeniowego. Takim stażem ubezpieczeniowym właśnie jest okres pobierania renty inwalidzkiej. Dlatego też bardziej precyzyjnie postawione pytanie powinno brzmieć nie „czy renta inwalidzka wlicza się do stażu pracy„, a ” czy renta inwalidzka wlicza się do stażu ubezpieczeniowego”.
Pozostańmy jednak ze względów praktycznych przy uproszczeniu, że renta inwalidzka wlicza się do stażu pracy.
Wobec tego odpowiedzmy również na pytanie, czy w każdym przypadku renta inwalidzka wlicza się do stażu pracy, w jakiej kolejności oraz w jakim wymiarze ZUS zalicza okres pobierania renty?
Przykład: pytanie pani Adeli zadane na jednym z forów:
„Urodziłam się 17 września 1948 roku. Niestety trochę zbyt wcześnie, żeby „załapać się” na emeryturę powszechną. Po ukończeniu studiów magisterskich, nie od razu poszłam do pracy. Przez 4 lata pomagałam rodzicom w gospodarstwie rolnym, potem wyszłam za mąż i byłam przez jakiś czas na utrzymaniu małżonka.
Po podjęciu pracy kontynuowałam zatrudnienie w tym samym zakładzie przez 12 lat, niestety uległam wypadkowi i przez 8 lat pobierałam rentę z tytułu niezdolności do pracy. Po tym czasie ZUS mnie „uzdrowił”, ale mimo utraty renty, nie wróciłam już do pracy. Wiek emerytalny osiągnęłam już jakiś czas temu, ale w związku z tym ze mam tak mało lat pracy, zastanawiam się, czy renta inwalidzka wlicza się do stażu pracy? Jeśli tak, mam wymagane 20.”
Jak sytuacja pani Adeli wygląda w świetle przepisów?
Oczywiste jest zaliczenie 12 lat pracy, jako okresu składkowego. Okresem nieskładkowym są studia – ze słów pani Adeli wynika, ze ukończyła naukę, wobec tego można wliczyć czas pobierania nauki do stażu emerytalnego, jednak w wymiarze nie większym, niż 1/3 okresu składkowego. W tym wypadku będą to 4 lata. Daje to nam razem 16 lat. Do uzupełnienia stażu w dalszej kolejności uwzględniony zostanie okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców – 4 lata.
Dopiero po wyczerpaniu tych możliwości, renta inwalidzka wlicza się do stażu pracy. W tym wypadku nie musimy jej brać po uwagę, bowiem wraz z pracą na roli, pani Adela osiągnęła wymagane 20 lat. Dopiero w przypadku, kiedy nie byłaby w stanie odpowiednio udokumentować okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców, renta inwalidzka wlicza się do stażu pracy w celu uzupełnienia wymaganego wymiaru o brakujące 4 lata.
Tak więc doprecyzujmy – to, czy renta inwalidzka wlicza się do stażu pracy wymaganego przy uzyskaniu emerytury przez osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 roku, zależy od tego, ile te osoby są w stanie udowodnić okresów składkowych i nieskładkowych innego rodzaju, czyli:
– pracy na etacie
– czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim lub okresów jej
równorzędnych albo okresów służby zastępczej
– służby w Policji (Milicji obywatelskiej)
– służby więziennej
– służby celnej i celno – skarbowej
– służby w Państwowej Straży Pożarnej
– służby w Biurze Ochrony Rządu i Biurze Ochrony Państwa
– pobierania zasiłków macierzyńskich
– pobierania zasiłków wychowawczych
– pracy w gospodarstwie rolnym, własnym lub gospodarstwie rodziców (po ukończeniu 16 roku życia w wymiarze nie mniejszym, niż 4 godziny dziennie) świadczonej przed 1 stycznia 1983 roku.
– okresy osadzenia w więzieniach lub internowania na terytorium Polski na mocy skazania albo bez wyroku po 31 grudnia 1956 r. za działalność polityczną
– okresy świadczenia pracy po 1956 r. na rzecz organizacji politycznych i związków zawodowych, nielegalnych w rozumieniu przepisów obowiązujących do kwietnia 1989 r.
– okresy zatrudnienia młodocianych na warunkach określonych w przepisach obowiązujących przed 1 stycznia 1975 r.
– okresy, za które na podstawie przepisów kodeksu pracy zostało wypłacone odszkodowanie
Następnie mamy wachlarz okresów nieskładkowych, uwzględnianych w wymiarze nie wyższym, niż 1/3 ustalonych okresów składkowych. Dopiero po wyczerpaniu wszystkich tych możliwości, renta inwalidzka wlicza się do stażu, przy ustalaniu prawa do emerytury.